Clutch = Debriyaj
Debriyaj, motorla vites kutusu arasındaki irtibatı keserek vites değiştirme olanağı sağlayan aktarma organıdır.
Ayrıca aracın kalkışı ve vitesteyken basılınca durmasını sağlar.
Araç kalkerken debriyajdan yavaşça ayak çekilerek belli bir devirde araç kalkmalıdır.
Döner haldeki bir parçanın hareketini aynı eksen üzerinde bulunan diğer bir parçaya iletmek veya iletilmekte olan bu hareketi istendiği zaman durdurmak amacıyla kullanılan tertibata kavrama adı verilir. Konumuz olan ve motorlu taşıtlarda kullanılan kavramalar krank mili ekseninde olmak üzere motorla vites kutusu arasına bağlanmış olup, motordan vites kutusuna hareket iletimini sağlar ve istendiği zaman, motor çalışmasına devam ettiği halde, bu hareket iletimini durdurur.
Debriyajın görevi şu şekilde özetlenebilir:
- İlk hareket sırasında motorun hareketini tekerleklere tedricen ileterek taşıtın sarsıntısız olarak harekete geçişini sağlamak.
- Taşıt hareket halinde iken vites durumlarını değiştirmek için motordan vites kutusuna hareket iletimini geçici olarak kesmek.
- Gerekli hallerde motorla güç aktarma organlarının bağlantısını kesmek.
Debriyaj kavrama ve bırakma ile güç iletim yürüten mekanik bir aygıttır, özellikle tah-rik milinden sürüş miline kadar güç iletimini sağlar.
Debriyajlar güç iletiminin ya da hareketin miktar ya da süreyle kontrol edilmesini sağ-layan cihazlardır. ( Örneğin, elektrikli tornavidalar debriyajla birlikte ne kadar tork uy-gulayacaklarını ayarlar yahut arabalardaki debriyajlar motordan gelen gücün teker-leklere verilip verilmeyeceğine karar verir )
En basit uygulamada, kavramalar iki dönen mili birbirine bağlar ya da ayırır (şaftları veya çizgi milleri) . Bu tarz cihazlarda genellikle bir mil motor ya da diğer güç sağlayı-cıya bağlıdır diğer mil ise bu motordan gelen gücün iş yaptığı kısımdır. Genellikle bu hareketler dönmesel olmasına karşılık doğrusal debriyajlarda vardır.
Örneğin, güç kontrolü olan bir matkapta , bir mil motora bağlıyken diğeri ise matkabın başına bağlıdır. Debriyaj ise bu iki mili birbirine bağlayabilir ve aynı hızda gitmelerini sağlayabilir ya da kilitliyken farklı hızlarda dönmelerine sebep olabilir.
A clutch is a mechanical device which engages and disengages power transmission especially from driving shaft to driven shaft. In the simplest application, clutches connect and disconnect two rotating shafts (drive shafts or line shafts). In these devices, one shaft is typically attached to an engine or other power unit (the driving member) while the other shaft (the driven member) provides output power for work. While typically the motions involved are rotary, linear clutches are also possible. In a torque-controlled drill, for instance, one shaft is driven by a motor and the other drives a drill chuck. The clutch connects the two shafts so they may be locked together and spin at the same speed (engaged), locked together but spinning at different speeds (slipping), or unlocked and spinning at different speeds (disengaged).
0 Yorum